DLACZEGO WSZYSTKIE SSAKI BUDUJĄ WIĘZI?
- Wśród prymitywnych form życia (u gadów, ryb czy owadów) „matka“ ma wiele potomstwa naraz. Jedna złota rybka może złożyć tysiące jajeczek w ciągu jednej godziny. Ale kiedy już do tego dojdzie, „matka“ niezbyt dba o swoje potomstwo. To dlatego, że „dziecięcy rozwój“ mózgu zostaje zakończony kiedy płód wciąż znajduje się w jaju. Kiedy więc „małe“ wydostaje się z jaja, natychmiast jest gotowe do działania – od razu umie pełzać, pływać, polować albo jeść. Nie potrzebuje „matczynej opieki“ – rozwój mózgu dokonał się, zanim doszło do wylęgu.
- Ssaki (zwierzęta, które karmią piersią swoje młode, takie jak koty, psy, wieloryby, goryle czy ludzie) mają zupełnie inną strategię i bardziej złożone mózgi. Zachodzą w ciążę z mniejszą liczbą dzieci i bardzo troszczą się o każdego potomka. Dzieci ludzkie rodzą się z niedojrzałym mózgiem; rodzice mogą te mózgi kształtować i programować, ponieważ są one niedojrzałe przez wiele lat. Od dorosłych dzieci uczą się czytać, myśleć, nawiązywać kontakty, rozwiązywać problemy itp. Poprzez wychowanie i wsparcie opiekunowie „budują umysły“.
- Do pełnego rozwoju mózgu człowieka potrzeba 16 17 lat, a w całym tym okresie trzeba troski i wsparcia opiekunów.
PYTANIA INSTRUKTORA DO KADRY
5 minut
|
- Czy macie zwierzęta domowe? Jak rodzice troszczą się o swoje młode po urodzeniu?
- Co robią, troszcząc się o swoje potomstwo? Jak długo je trzymają, zanim małe zaczną radzić sobie same?
|
|
CZYM JEST ZACHOWANIE ZWIĄZANE Z BUDOWANIEM WIĘZI?
|
|
|
- Jest pewien problem ze strategią przetrwania u ssaków: mózg nowo narodzonego potomka nie jest w stanie dobrze funkcjonować, tak więc małe jest bezradne
– jego życie w pełni zależy od zewnętrznych dorosłych opiekunów, zwłaszcza w pierwszych latach życia.
- To dlatego ludzie nawiązują więzi: uczucia dają dziecku poczucie bezpieczeństwa, ochrony i opieki. Tak więc zachowanie związane z tworzeniem więzi to:
- Tendencja dziecka do poszukiwania ochrony, pożywienia i opieki ze strony dorosłych opiekunów.
- Jeżeli opiekunowie opuszczą niemowlę, ono umrze. Dlatego maluchy starają się unikać separacji fizycznej i odpowiadają tworzeniem więzi. System przywiązania staje się aktywny:
- System tworzenia więzi aktywuje się poprzez separację albo sam strach przed separacją.
- Unikanie separacji fizycznej to jedyna szansa niemowlęcia na przetrwanie
- Malec unika separacji poprzez kurczowe trzymanie się opiekuna, płacz, poszukiwanie opiekuna, reagowanie przygnębieniem i smutkiem, protestowanie, kiedy opiekun wychodzi.
- To normalne i zdrowe zachowanie. Dzieci, które nie reagują, kiedy opiekun wychodzi, mogły już porzucić szukanie opieki (rezygnacja). Mogą być opisywane jako „bardzo spokojne“, ale to zachowanie nie jest normalne. Niemowlęta, które reagują wielką paniką, kiedy opiekunowie wychodzą, mogły w przeszłości doświadczyć bardzo trudnych i niespokojnych rozstań. Nie są to zdrowe reakcje, często można zaobserwować je u sierot, których biologiczni rodzice nie byli w stanie się nimi opiekować.
PYTANIA INSTRUKTORA
5 minut
|
- Czy przychodzi wam do głowy obraz waszych własnych dzieci okazujących zdrowe oznaki przywiązania – płacz, kiedy wychodzicie, albo kurczowe trzymanie się, krzyk, smutek, itp.?
- Kiedy widzicie takie zachowanie u dzieci, z którymi pracujecie? Czy któreś dzieci nie reagują, kiedy opiekunowie wychodzą? Czy jakieś dzieci wpadają w długotrwałą panikę, kiedy opiekun wychodzi?
|
 |
|
PYTANIA DO DYSKUSJI GRUPOWEJ
20 minut
- Jak się zachowujemy, kiedy dzieci wykazują oznaki normalnego przywiązania?
- Jak reagujemy (pocieszamy je, rugamy, uważamy za „przeszkadzające“, denerwujemy się, kiedy płaczą? A może jeszcze inaczej…?).
- Co zrobią rodzice w naszej lokalnej kulturze, kiedy dzieci będą okazywały przywiązanie?
- Jak wasze matki radziły wam obchodzić się z dziećmi kurczowo się was trzymającymi? A ojcowie?
PYTANIA SPRAWDZAJĄCE ZROZUMIENIE TEMATU
- Kto sformułował teorię przywiązania?
- Dlaczego tylko ssaki (a zwłaszcza ludzie) mają system przywiązania?
- Opisz normalne zachowanie przywiązania na podstawie codziennego przykładu ze swojej pracy.
- Opisz dzieci, których zachowanie przywiązania prawie się nie objawia albo objawia się paniką.
PROPOZYCJE ZADAŃ NA CZAS DO NASTĘPNEJ SESJI
Skorzystaj z telefonu komórkowego albo kamery, żeby nagrać normalne zachowanie przywiązania w swojej codziennej pracy przy opiece nad dziećmi. Jak różne dzieci reagują, kiedy opiekun wychodzi? Obejrzyj nagranie i porozmawiaj o reakcjach różnych dzieci i typowych odpowiedziach różnych opiekunów spośród kadry.
|
|
polski
