Konu girişi A: Temel Bağlanma Teorisi – Bağlanma Sistemi
JOHN BOWLBY
John Bowlby 2.Dünya Savaşı esnasında aileleri tarafından terk edilen bebekler ve çocukların göstermiş oldukları üzüntü tepkileri üzerine çalışma yapmış bir İngiliz çocuk psikiyatristidir.
Bu deneyimlerden yola çıkarak, çocuk gelişiminde Bağlanma Teorisini geliştirmiştir.
İlk sorusu , “Çocukların neden doğumdan sonra ve büyürken bu kadar uzun süre ailelerine bağlandıkları”dır.

NEDEN TÜM MEMELİLER BAĞLANMA DAVRANIŞI GÖSTERİYORLAR?

  • İlk çağlardaki yaşayışlarda (sürüngenler, balıklar, böcekler) “anne” bir seferde birçok yavru dünyaya getirir. Bir kırmızı balık bir saatte binlerce yumurta yumurtlayabilir. Fakat anne, yavrusu yumurtadan çıkana kadar onunla ilgilenmez. Bunun nedeni “bebeğin beyin gelişiminin” yavru, yumurtanın içindeyken bitmiş olmasıdır. Bu nedenle yavru, yumurtadan çıktığında, ilk anda sürünebilir, yüzebilir, avlanabilir ya da yemek yiyebilir ve tüm işlevleri gerçekleştirebilir. Yavrunun beyin gelişimi yumurtadan çıkmadan önce tamamlandığı için “Anne bakımı”na ihtiyacı yoktur.
  • Memeliler (kediler, köpekler, balinalar, goriller ve insanlar gibi yavrularını emziren hayvanlar) çok farklı bir stratejiye ve çok daha fazla karmaşık bir beyne sahiptir. Çok daha az yavruya hamile kalırlar ve yavrularını daha çok önemserler. İnsan yavruları gelişmemiş bir beyinle doğarlar ve ebeveynler uzun yıllar beynin gelişmemiş olması nedeniyle beyni programlayabilir ve şekillendirebilirler. Çocuklar yetişkinlerden okumayı, yazmayı, sosyalleşmeyi, problemleri çözmeyi vb. öğrenebilirler. Çocukların beyinlerini bakım ve terbiyeyle geliştirebilirsiniz.
  • Beynin tam gelişimi 16–17 yıl sürmektedir ve tüm bu yıllar süresince insanoğlu ona bakan kişinin desteğine ve bakımına ihtiyaç duyar.


EĞITMENDEN PERSONELE

5 dakikalık sorular

  • Evcil hayvanlarınız var mı? Evcil hayvanlarınız yavrularının doğumundan sonra onlara nasıl bakıyorlar?
  • Yavrularına bakmak için neler yapıyorlar? Yavrular kendi kendilerine bakabilecek düzeye gelene kadar ne kadar süre ebeveynlerin bakımına ihtiyaç duyuyorlar?

 
BAĞLANMA DAVRANIŞI NEDİR?
    li>Memelilerdeki bu hayatta kalma stratejisinde büyük bir problem vardır: Yeni doğan yavrunun beyni çok iyi çalışamadığından çaresizdir, yavrunun yaşamının ilk yılları tamamıyla bakıcısına bağlıdır.
  • İşte bu nedenle insanoğlu bir bağlanma sistemine sahiptir. Bağlanma hissi, bebeğe güven, korunma ve bakım duygusu verir. Bu sebeple bağlanma davranışı:
    • Bebeğin bakıcı anneden korunma, yiyecek ve bakım elde etmeye çalışma eğilimidir.
  • Eğer bakıcı anne bebeği bırakırsa, bebek ölecektir. Bu nedenle bebekler fiziksel ayrılıktan kaçınıp, bağlanmayı seçerler. Bağlanma sistemi etkin hale gelir:
    • Bağlanma sistemi bazen ayrılıkla ve bazen de ayrılık korkusuyla bile etkin hale gelir.
    • Fiziksel ayrılıktan kaçınma bebeğin hayatta kalması için tek şansıdır.
    • Bebek sarılarak, ağlayarak, bakıcı anneyi arayarak, sinirli ve üzgün olarak, bakıcı annenin ondan uzaklaşmasına karşı çıkarak ayrılıktan kaçınır.
  • Bu normal ve sağlıklı bir bağlanma davranışıdır. Bakıcı annenin terk etmesine tepki göstermeyen bebekler bakılmaktan umudu kesmiş demektir (teslimiyet). Bu bebekler ”çok sakin” olarak nitelendirilebilirler ancak bu davranış normal değildir. Bakıcı anneler onları bırakırken çok panikleyen bebekler çok zor ve endişeli bir ayrılık geçirmiş olabilirler. Bunlar çok sağlıklı davranışlar değildirler ve bu tepkileri kuruma yerleştirilen çocuklarda sık sık görürsünüz.

EĞITMENDEN PERSONELE

5 dakikalık sorular

  • Kendi çocuklarınızı sağlıklı bağlanma davranışı gösterirken düşünebiliyor musunuz? (siz yanından ayrılırken ağlama, sarılma, üzülme, çığlık atma vb.)
  • Çalıştığınız çocuklarda bu davranışları ne zaman görüyorsunuz? Bakıcı anne olarak siz yanlarından ayrılırken hiç tepki vermeyen ya da uzun süre panikleme davranışı gösteren çocuklar var mı?
GRUP TARTIŞMASI İÇİN 20 DAKİKALIK SORULAR

  • Çocuklar normal bağlanma davranışı gösterirken ne yaparız?
  • Onların bu davranışlarına nasıl tepki veririz (sakinleştirme, kızma, rahatsız edici olduklarını düşünme, ağladıkları zaman strese girme, ya da ….?)
  • Onların bu davranışlarına nasıl tepki veririz (sakinleştirme, kızma, rahatsız edici olduklarını düşünme, ağladıkları zaman strese girme, ya da ….?)


KONTROL LİSTESİ

  • Bağlanma teorisini kim ortaya çıkarmıştır?
  • Neden sadece memeliler (özellikle insanlar) bağlanma sistemine sahiptirler?
  • Günlük çalışmanızdan bir örnekle normal bir bağlanma davranışını tanımlayınız.
  • İşi yerinizdeki çok az bağlanma ya da panikleme düzeyinde bağlanma davranışları gösteren çocukları tanımlayınız.


GELECEK OTURUMA KADAR ETKİNLİK ÖNERİLERİ

Günlük profesyonel çocuk bakıcılığı görevinizde normal bağlanma davranışlarını bir kamera ya da cep telefonu aracılığıyla kaydedin.
Farklı çocuklar bakıcı anneleri yanlarından ayrılırken nasıl davranırlar?
Çeşitli bakım personeliyle, çeşitli çocukların verdikleri tepkileri ve normal zamana verdikleri tepkileri ayırt edin ve tartışın.
 
 
 

Pages: 1 2 3 4 5