Niestabilny, unikający model więzi

Gdy niemowlę lub małe dziecko ma opiekuna, który jest niedostępny,
bardzo wymagający i nie okazuje mu uczuć, może wyrobić w sobie model unikający
wobec owego opiekuna czy innych ważnych osób. Może próbować być „małym dorosłym” lub „swoim
własnym rodzicem”.

  • Dziecko nie reaguje płaczem lub smutkiem na odejście opiekuna.
  • Będzie bardzo zajęte zabawkami lub daną czynnością, nie nawiązując kontaktu z opiekunem po jego czy jej powrocie. Okazywać będzie ignorowanie jego czy jej opieki.
  • Dzieci starsze i młodzież: nie proszą o pomoc, nawet gdy jej potrzebują.
  • Starają się kontrolować uczucia, nie okazując otwarcie swoich uczuć.
  • Próbują same rozwiązywać problem na zbyt wczesnym etapie swego rozwoju.
  • Będą miały problemy ze wspomnieniami i rozmową o rzeczach smutnych  bądź trudnych, ta jakich jak rozłąka albo strata.
  • Podkreślają swoją niezależność oraz opierają się okazywaniu uczuć i rozmowie na temat emocji.
  • Często są cyniczne, zestresowane, niedostępne emocjonalnie, i wyrażają się w sposób „Kogo to obchodzi?”, „Nie można wierzyć dorosłym” itd. Wydają się być w stanie emanowania samotnością i odseparowaniem.
  • Często sprawiają wrażenie smutnych i samotnych, lecz odmawiają rozmowy o tym.

Aby wytworzyć poczucie bezpieczeństwa, dzieci ze strategią unikającą starają się poradzić sobie ze stratą i brakiem opieki poprzez zarzucenie poszukiwania pomocy i wytwarzanie więzi z rzeczami (pluszakiem czy angażując się w jakieś zajęcie) zamiast z ludźmi. W rzeczywistości, dzieci z zachowaniami unikającymi mają silną potrzebę opieki, lecz nauczyły się ją tłumić, ponieważ pierwsi opiekunowie byli zbyt wymagający, niedostępni emocjonalnie i nieosiągalni. Oznacza to, że często są niewłaściwie odbierane jako „oziębłe” i zapominane w codziennych czynnościach, ponieważ nie szukają u swoich opiekunów uwagi i pomocy.
 


Profesjonalna opieka u dzieci z unikaniem

U dzieci unikających opieki, dla opiekunów ważne są niektóre obszary bezpieczeństwa:

  • Opiekuj się dzieckiem kiedykolwiek widzisz, że tego potrzebuje – staraj się utrzymać inicjatywę, nawet gdy dziecko nie prosi o pomoc bądź chce być samo.
  • Pokaż, że zawsze jesteś do dyspozycji, z gotowością do poświęcania uwagi lub do rozmowy z dzieckiem.
  • Okazuj własne emocje śmiało i „tłumacz” na swe własne słowa to, co sądzisz, że dziecko może odczuwać, np: Na  przykład: “Ojej, upadłeś na podłogę – to musiało bardzo boleć – chodź tu i usiądź przy mnie na chwilę”.
  • Należy być delikatnym i cierpliwym – dziecko potrzebuje Cię, ale obawia się okazywać swoje potrzeby.
  • Używaj form pośrednich: dla dzieci z unikaniem rozmowa osobista jest bardzo trudna, ale często zainteresowane są przedmiotami i związane z nimi. Tak na przykład, możesz spojrzeć na zabawkę, misia dziecka, rysunek i porozmawiać o tym, „jak czuje się miś” albo co robią rzeczy i postaci są na rysunku, co myślą, co czują. Dziecko wówczas zacznie mówić o sobie “poprzez przedmioty” o których wspomniano.

Dyskusja

5 minut

  • Czy spośród dzieci, którymi się opiekujesz, widzisz zachowujące się w ten sposób? Powiedz każdej osobie ich imiona.
  • Jak reagujesz gdy unikają uwagi, zainteresowania, słów uznania?
  • Czy pamiętasz kogokolwiek ze swojej rodziny bądź znajomych, kto zachowywał się w ten sposób?
  • Co sprawia Tobie trudność w reakcjach, gdy dziecko zachowuje się w unikający sposób?