Konu girişi B: Günlük uygulamalarda eğitsel becerileri destekleme

Bebek ve çocukları okullardaki görevleri başarılı bir şekilde tamamlamaları için ihtiyaç duydukları becerilere karşı nasıl hazır hale getirirsiniz? Günlük etkinliklerde, oyun ve ilişkilerde çalışmak için gerekli olan temel işlevler üzerine alıştırmalar yapabilirsiniz.


GÜNLÜK ETKİNLİK PLANI


Çalışmak için en yararlı olan temel, birçok farklı etkinliklerle bezenmiş bir günlük etkinlik planıdır. Eğer çocukların dikkat problemleri varsa kısa süreli yoğunlaştırılmış etkinlikler hazırlayabilir ve her etkinlikten sonra kısa bir ara verebilirsiniz. Eğer 20 dakikalık etkinlikler hazırlarsanız, bazı çocukların dikkat süreleri kısa olabilir ve 8 dakika sonra tüm dikkatleri dağılabilir.
Bu nedenle 8 dakikalık etkinlikler ve 5 dakikalık aralar hazırlamak daha iyi sonuç verebilir. .
Plan yapmadan önce, çocukları genel olarak gözlemleyip onların bir şey yaparken ne kadar süre dikkatlerini topladıklarına bakabilirsiniz.


ETKİNLİK ÖNERİLERİ


İşte size bazı etkinlik önerileri: Lütfen bu işlevleri destekleyen başka etkinlikler de düşünün, birbirinizden esinlenmeniz gayet kolay olacaktır. Kendi kültürünüzdeki geleneksel çocuk oyun ve şarkılarından da yararlanabilirsiniz çünkü bunların çoğu temel işlevlerin alıştırmasını yapmak için oldukça uygundur.

  • Vücut kontrolü ve koordinasyonu, konsantrasyon, hafıza ve sözel yönergeleri takip gibi bir çok şeyi birleştiren geleneksel halk oyunları vb.
  • Birçok geleneksel çocuk şarkısı, şarkıyı söylerken aynı zamanda da parmaklarınızı kontrol etme gibi bir unsur taşımaktadır (“bu küçük parmak bakkala gitmiş,bu küçük parmak …..vb.”)
  • Diğer şarkılar ise hafıza için oldukça yararlı olabilir çünkü bir çok şarkı sözünü hatırlamanız gerekmektedir.



Önemli olan şudur ki ne türlü uygulama görevi ya da etkinliği yaparsanız yapın onları çocuk için gerekli fonksiyonları destekleyen bir hale getirebilirsiniz.

ses11_dansende_dreng
 


GÖREV ÖNCESİ İLİŞKİ KURMA- ETKİNLİK ÖNCESİ TEMAS


Görev sunumundan önce ilişki kurma gelir kuralını kullanabilirsiniz. Örneğin, eğer bir çocuğun dikkatini bir kitaba ya da oyuncağa çekmek istiyorsanız, oyuncak ya da kitabı göstermeden önce çocuğun size bakmasını sağlayıp dikkatini size çekerek ve onun kendini güvende hissetmesini sağlayarak işe başlarsınız. Bu sayede, keşfi ve çalışmayı destekleyen küçük bir güven temeli oluşturmuş olursunuz.


Bebekler ve küçük çocuklar,

eğer bu video görüntüsünü izlerseniz, bakıcı annenin çocuğa sıklıkla dokunduğunu ve dokunurken de çocuğun kendisine bakmasını sağlayarak çocuğun dikkatini çektiğini ve onunla göz teması kurduğunu görebilirsiniz. Bakıcı annenin sesi onun nasıl hissettiğini ifade eder ve kelimeleri bu duyguyla paralel gider. Bakıcı anne ayrıca bebeğin o anda nasıl hissettiğiyle ilgili konuşur. Uzun vadede bu, bebeğin kendisini nasıl hissettiğini bilmesini ve bu hissettiklerini diğerlerine anlatabilmesini sağlar.


Küçük ve biraz daha büyük çocuklarla,
oturup çocukla konuşmaya başladığınızda çocukla konuşurken, onunla yüz yüze gelmek için dizlerinizin üzerine çökebilir ya da sandalyeye oturabilirsiniz, çocuğun elini tutar ya da omzuna dokunabilirsiniz. Daha sonra birlikte ne yapacağınızı ve nasıl yapacağınız anlatır ve etkinliğe başlarsınız.


Konsantrasyon süresini arttırmak için çocukla yaptığınız her şeyde onun dikkatini biraz daha uzun sürede çekmeye çalışın.
Örneğin yemek yerken, sadece yemek yemek yerine “Ooo, bu eti çiğnemenin biraz güç olduğunu ve tuzlu olduğunu fark ettin mi? Bu tadı sevdin mi ya da sevmedin mi?”
ya da
“Bu kitap çok ağır, bunu hissedebiliyor musun? Bu resimde kaç renk görebiliyorsun? Hadi sayalım mı?” gibi cümleler kurabilirsiniz.
Bu ayrıca çocuğun aralarında çok az farklılıklar olan seyleri bile (hassas duygu) hissedebilme ve anlayabilme becerilerini destekler.



Bu alıştırmalar oyun gibi olmalı ve eğlenceli bir ruhla gerçekleştirilmelidir. Tabii ki bunlardan herhangi birilerini grup çalışması olarak yerine getirebilirsiniz:
Bir grup bebek ya da küçük çocuk yarım daire şeklinde bakıcı annenin çevresine oturabilir, şarkı söyleyebilir ve bakıcı annenin yaptığı şeyleri taklit edebilir, elindeki bir nesne hakkında konuşurken onu izleyebilir ya da onu hikâye anlatırken dinleyebilirler.

Bakıcı anne yaptığı her şey üzerine çocukların konsatrasyonunu sağlayarak odaklanmalarına yardımcı olmaya çalışır: “En son ne yaptığımız hatırlayabiliyor musunuz? Bana bunu kim anlatabilir?”

  • Fark etme davranışı için bakıcı anne bebeklerle “ce e” oyunu oynayabilir ya da oyuncakları ona gösterip daha sonra da saklayıp bebeğin etrafta emekleyerek oyuncağı bulmasına izin verebilir.
  • Küçük çocuklar içinse bu oyunun aynısı ya da saklambaç oynanabilir. Bu türlü oyunlar, çocukların bakıcı annelerin ortadan kaybolsalar bile onlara güven sağlayabildiği gerçeğini anlayabilmelerini sağlamaktadır.
  • Bakıcı anne nesneler gösterebilir, daha sonra bunları saklayarak çocuklara bu nesnelerin neye benzediğini, renklerinin ne olduğunu, ağırlıklarını vb. hafızalarını ve fark etme davranışlarını geliştirmek amacıyla sorup tanımlamalarını isteyebilirsiniz.
  • Birkaç nesneyi alıp, yere koyarak çocuklara tek tek sorular sorabilir böylece çocuklar sıralarının gelmesini beklemeyi öğrenir:
    ”Bana hangisinin daha büyük olduğunu, hangisinin daha küçük olduğunu söyleyebilir misiniz?”
    “Ve sen, hangisinin kare hangisinin daire olduğunu söyleyebilir misin?”,
    “Dokunduklarından hangisi yumuşak hangisi sert olduğunu söyleyebilir misin?”,
    “Ve sen, eğer bu oyuncağı diğerinin üzerine koyarsam ne olur?”.

    Bu sayede hayal kırıklığı toleransı ( sıranın gelmesi iççin beklemelisin), nesneler arasındaki ilişkileri tahmin etme (eğer birini diğerinin üzerine koyarsan ne olur?) ve nesneler arasındaki farkları algılama(yumuşak, sert, soğuk, sıcak vb.) alıştırmaları yapar.
  • Bakıcı anne çocukların kendi aralarında ilişki kurması için oyunlar oynatabilir: “Hepiniz duvara yaslanın, ben de şurada ayakta duracağım. Bana en yavaş bir şekilde yaklaşan ödülü alır!”,
    “Bana en önce yaklaşan ödülü alır!” ,
    “Arkasına bakmadan bana yaklaşan ödülü alır!” ,
    “üçüncü olarak bana yaklaşan ödülü alır.” gibi…
  • Bakıcı anne farklı yüz ifadeleri yapıp (çok kızgın, üzgün, mutlu, meraklı, ağlayan, dinleyen) çocuklardan bu duyguları anlatan kelimeleri bulmalarını isteyebilir.
  • Bakıcı anne çocukların birbirinin nasıl hissettiği ya da ne düşündüklerini tahmin etmeleri istenebilir. “ Şu an hangi hayvanı düşünüyorum?” oyunundaki gibi çocuklar bakıcı anneye bu hayvanın kaç bacağı olduğunu, dişleri olup olmadığı, karada mı denizde mi yaşadığı, gibi sorular sorar ve bakıcı anne çocuklar hayvanı bulana kadar evet ya da hayır şeklinde cevap verir.

 


TEMEL ÖĞRENME YETENEKLERİNİ DESTEKLEME AMAÇLI PLANLAR VE TARTIŞMALAR


Lütfen 20 dakika boyunca serbestçe tartışın ve tüm önerileri not edin:

  • Bu işlev alıştırmalarını kapsayan bir etkinlik plannıı nasıl oluşturabiliriz?
  • Şu anda çocuklarımız ne kadar süre konsantre olabiliyorlar? Etkinlik ve aralar çocukları çok yormayacak şekilde ne kadar uzunlukta olmalı?
  • Kısa aralar verildiğinde çocukların hangi fiziksel etkinlikleri yapmalarına izin vermeliyiz (koşmak, zıplamak, sallanmak, ip atlamak, ya da diğer fiziksel etkinlikler)?
  • Bebekler ve küçük çocuklarla yapılabilecek kendi çocukluğumuzdan ne türlü etkinlikler hatırlıyoruz? Bunu etkinlik planımızda nasıl kullanabiliriz?
  • Hangi etkinliklerle konsantrasyonu arttırabiliriz?
  • Hangi etkinlikler çocukların kişilere ve nesnelere odaklanmalarına ve nelere odaklanıp nelerin önemsiz olduğunu öğrenmelerine yardımcı olur?
  • Ne türlü etkinlikler onların kişileri ve nesneleri fark etmelerine yardımcı olur?
  • Duyular arasındaki farklılıkları (soğuk/sıcak, açık-koyu, yumuşak-sert, tuzlu-tatlı-ekşi, ağır-haifi, aşağı-yukarı, öne-arkaya vb.) anlamalarına nasıl yardımcı oluruz?
  • Kelimelerle duyguları birleştirmek için neler yapabiliriz?
  • Çocukların diğerlerinin duyguları ve düşüncelerini merak etmelerini nasıl sağlayabiliriz?
  • Çocukların giderek ne kadar hayal kırıklığı ve heyecana dayanabildikleri konusunda alıştırmalar yapmaları için neler yapabiliriz (sırasını bekleme, “başla” kelimesi için bekleme vb.)?

KONTROL LİSTESİ


  • Kuruma ya da koruyucu aileye yerleştirilen çocuklar neden hayatlarının geri kalanlarında eğitilemiyorlar?
  • Temel öğrenme fonksiyonları nelerdir, bunları ne zaman ve kimden öğrenmeye başlarsınız?
  • Zamanı göz önüne alarak bir etkinlik planı oluştururken neleri göz önünde bulundurmalısınız?
  • Herhangi bir etkinliği kullanarak alıştırma yapabileceğiniz temel fonksiyon hangisidir?